Δεν κλαίω γι’ αυτά που μου ‘χεις πάρει Στίχοι: Γιάννης Ρίτσος, Σύνθεση Μάριος Τόκας, ερμηνεία Κώστας Χατζηχριστοδούλου
Λάρισα 11/6/2024
Δεν κλαίω γι’ αυτά που μου ‘χεις πάρει Στίχοι: Γιάννης Ρίτσος, Σύνθεση Μάριος Τόκας, ερμηνεία Κώστας Χατζηχριστοδούλου
«Στην Κύπρο σαν θα πάμε, στο ωραίο μας νησί, σε θέλουμε να φτάσεις Ελλάδα μας κι εσύ…» του Ευαγόρα Παλληκαρίδη
– Η εθνική μας μοναξιά
του Φίλιππου Γράψα
ΛΑΡΙΣΑ 11/6/20224
Καλλιτέχνης: Κωνσταντίνα
Άλμπουμ: Η εθνική μας μοναξιά
Συνθέτης: Τόκας Μάριος
Στιχουργός: Γράψας Φίλιππος
Είδος μουσικής: Ελληνικό λαικό
Θεματολογία: Νόημα Ζωής
Έτος Κυκλοφορίας: 1992
Εδώ που μάθανε τα μάτια μας να κλαίνε
που συνηθίσαμε σε κάλπικους καιρούς
εδώ θα μείνουμε γιατί έχουμε και λέμε
ένα φιλότιμο και λόγους σοβαρούς
Γιατί εδώ
εδώ ειν’ ο έρωτας που ξέρουμε
εδώ κι οι πίκρες που μας θέλουν και τις θέλουμε
εδώ κι εμείς για να `χει πάντα συντροφιά
η εθνική μας μοναξιά
εδώ κι εμείς για να `χει πάντα συντροφιά
η εθνική μας μοναξιά
Εδώ που μάθανε τα χρόνια μας να φταίνε
κι όλοι οι γειτόνοι μας ζητάνε μερτικό
παίξε το τζόγο σου και βρίσε τους καημένε
με λεξιλόγιο πολύ ελληνικό
Γιατί εδώ
εδώ ειν’ ο έρωτας που ξέρουμε
εδώ κι οι πίκρες που μας θέλουν και τις θέλουμε
εδώ κι εμείς για να `χει πάντα συντροφιά
η εθνική μας μοναξιά
εδώ κι εμείς για να `χει πάντα συντροφιά
η εθνική μας μοναξιά
———————
«Στην Κύπρο σαν θα πάμε, στ’ωραίο μας νησί, σε θέλουμε να φτάσεις Ελλάδα μας κι εσύ. Να διώξεις την σκλαβιά μας και να’ρθει η Λευτεριά, να σπάσουν αλυσίδες και σίδερα βαριά.»
- Στίχοι του 15χρονου τότε, Ευαγόρα Παλληκαρίδη. Στίχοι που φανερώνουν τον πόθο που του έκαιγε τα σωθικά από τα παιδικά του χρόνια. Μονή του έγνοια η Λευτεριά του Λαού μας και η εθνική μας ολοκλήρωση, η Ένωση με την Μάνα Ελλάδα. Αυτοί οι στόχοι τον συντρόφευαν κατά την διάρκεια της σύντομης, δυστυχώς, ζωής του. Αυτοί ακριβώς οι πόθοι τον συντρόφευσαν στο μαρτυρικό ικρίωμα της αγχόνης. Μόνες ευχές που ξεστόμισε ο λεβεντονιος της Τσάδας πριν αντικρίσει περήφανα τον θάνατο, ήταν η επιτυχής κατάληξη του Αγώνα τον Κυπρίων για Ένωση και να’ναι αυτός ο τελευταίος που καταδικάζεται σε θάνατο γιατί είχε το “θράσος” να πολεμήσει για την Λευτεριά και την Υπερηφάνεια του Έθνους.
Μεσάνυχτα της 13ης προς 14η Μαρτίου, εκτελείται ο Ήρωας Ευαγόρας Παλληκαρίδης. Στα 19 του μόλις χρόνια, κατάφερε μέσω των στίχων του και κυρίως μέσω τον πράξεων του να εκφράσει τον πόθο που για αιώνες βασάνιζε τον Ελληνισμό της Κύπρου, πότε θ’αντάμωναν ξανά την Μάνα Πατρίδα, πότε θα’ρχοταν η Άγια στιγμή που ο Αλύτρωτοι Έλληνες της Κύπρου θα θεωρούνταν κι επισήμως μέλη της Ελληνικής Επικράτειας. Στα 19 του μόλις χρόνια, κατόρθωσε να περάσει στο Πάνθεον των Ηρώων του Έθνους μας, μένοντας για πάντα χαραγμένος στην Μνήμη μας ως σύμβολο της Ελευθερίας. Τι κι αν τον Αγώνα του Βαγορή τον ευτέλισαν ηγετίσκοι στον βωμό του συμφέροντος, με ψευδεπίγραφες ανεξαρτησίες και δοτά συντάγματα, στερώντας από τους Κύπριους το δικαίωμα της Αυτοδιάθεσης.
Τι κι αν σήμερα, 63 χρόνια μετά από την θυσία του, οι εκπρόσωποι του Κυπριακού λαού παζαρεύουν την Λευτεριά μας για “δισεκατομμύρια”.
Η μορφή του ακόμη στέκει αγέρωχη στις συνειδήσεις μας, φάρος φωτεινός που οδηγεί τον κάθε Έλληνα της Κύπρου που λαχταρά την Λευτεριά του. Ο ίδιος πόθος που κάποτε όπλισε τον “αιώνιο έφηβο” της ΕΟΚΑ με θάρρος για να ακολουθήσει το δύσβατο μονοπάτι της Λευτεριάς, θα οπλίσει τους Κύπριους με υπομονή και επιμονή για να συνεχίσουν τον αδιάκοπο Αγώνα για Λευτεριά, μέχρι την μέρα που θα δικαιωθεί ο Λαός μας και θα τερματιστεί η κατοχή. Μέχρι την μέρα που θα βασιλεύσει στην Μεγαλόνησο ο ήλιος της Απελευθέρωσης. Τούτο οφείλουμε στον Βαγορή και στους υπόλοιπους, ηρωικούς θυσιασθέντες του Αγώνα της ΕΟΚΑ. Να συνεχίσουμε τον Αγώνα που κάποτε αυτοί ξεκίνησαν, τον Αγώνα τον οποίο θεώρησαν πιο υψηλό, πιο σημαντικό κι απ’την ίδια τους την ζωή.
Κλείνουμε με την ευχή, του χρόνου να εορταστεί η μνήμη του «Απ’ άκρη σ’άκρη σ’ όλο το Νησί», απ’την γενέτειρα του την Τσάδα της Πάφου, μέχρι τον Ελεύθερο Απόστολο Ανδρέα.
αλιευμένο από : Α.Φ.Κ ΤΟΛΜΗ Ιωαννίνων
—————————
15 ΜΑΪΟΥ 2017
γράφει: ο Αυγουστίνος Αυγουστής*
«Στην Κύπρο σαν θα πάμε…»
«Στην Κύπρο σαν θα πάμε, στο ωραίο μας νησί, σε θέλουμε να φτάσεις Ελλάδα μας κι εσύ…». Αυτούς τους στίχους έγραφε ο δεκαπεντάχρονος Ευαγόρας Παλληκαρίδης στο καράβι της επιστροφής του στη Μεγαλόνησο, μετά την προσκυνηματική εκδρομή του Ελληνικού Γυμνασίου Πάφου όπου φοιτούσε, στα χώματα της Μάνας Ελλάδας. Ήταν η πρώτη και έμελλε να είναι και η μοναδική επίσκεψή του στην κοιτίδα και το λίκνο του παγκόσμιου πολιτισμού.
Ο Ευαγόρας έγραψε στίχους ανεπανάληπτους. Αρκετά χρόνια μετά τη μαρτυρική θυσία του, ο Ήρωας ποιητής Ευαγόρας Παλληκαρίδης εξακολουθεί να εμπνέει συγκλονιστικά τους συνθέτες, τραγουδοποιούς μας.
Δεκαπέντε ποιήματα του Ήρωα, δεκαπέντε ύμνοι για τον έρωτα και την Ελλάδα, μελοποιημένα από τον εξάδελφό του μουσικοσυνθέτη Σωτήρη Καραγιώργη, που αποδίδουν εξαίσια ο Γιάννης Κότσιρας, ο Αλκίνοος Ιωαννίδης και ο Δώρος Δημοσθένους, περιλαμβάνονται στον δίσκο υπό το τίτλο «στην άκρη του ουρανού».
Κι άλλα πολλά παρόμοια ποιήματα του μελοποιήθηκαν το 1997 από τον αείμνηστο μουσικοσυνθέτη μας Μάριο Τόκα και περιλαμβάνονται στον δίσκο «Ψυχή τε και σώματι». Ξεχωρίζει το τραγούδι «την Ελλάδα αγαπώ αλλά και σένα», που έγραφε για τις δύο μεγάλες του αγάπες! Την οδηγήτρια Μητέρα Ελλάδα, την μεγάλη πατρίδα των όπου γης Ελλήνων και μια όμορφη μικρούλα, που δεν πρόλαβε να της δώσει ούτε ένα ερωτικό φιλί!
Ο Ευαγόρας Παλληκαρίδης ευτύχησε στα λίγα χρόνια της ζωής του να δημιουργήσει έργα ζηλευτά σε όλους τους τομείς. Σε μια εποχή που σύνθημα όλων των νέων της Κύπρου ήταν ΕΝΩΣΗ και μόνο ΕΝΩΣΗ με την πηγή του οικουμενικού και διαχρονικού πολιτισμού, την πανανθρώπινη μεγάλη ιδέα, την Ελλάδα, η οποία, δυστυχώς, εκείνα τα δίσεκτα χρόνια των ενωτικού αγώνα των Κυπρίων είχε την ατυχία να κυβερνάται από λιλιπούτιους και εξαρτημένους από τους ξένους πολιτικούς!
Ο Ευαγόρας ήταν ο μπροστάρης των μαθητικών διαδηλώσεων. Σαν αίλουρος σκαρφάλωνε σε όποιο ιστό ήταν αναρτημένη η μισητή αγγλική σημαία, το σύμβολο της αποικιοκρατίας και την υπέστελλε! Για τη δράση του αυτή επρόκειτο (6 Δεκεμβρίου 1955) να οδηγηθεί στο δικαστήριο. Ο Ευαγόρας όμως ήταν αποφασισμένος να μην προσέλθει στη δίκη: Και πήρε μιαν ανηφοριά, πήρε τα μονοπάτια, να βρει τα σκαλοπάτια, που παν στην λευτεριά… όπως γράφει ο ίδιος στο τελευταίο αποχαιρετιστήριο γράμμα του προς τους συμμαθητές του.
Η ανταρτική δράση του είναι γεμάτη με παράτολμες ενέργειες. Ο ακάματος αγωνιστής θα συλληφθεί κατόπιν προδοσίας, τον Δεκέμβριο του 1956 και θα καταδικαστεί σε θάνατο διά απαγχονισμού. Το παράπτωμα στο οποίο υπέπεσε ο Βαγορής, όπως πολύ εύστοχα γράφει η Λία Χατζηαδάμου Βότση, «ήταν η συνειδητή άρνησή του να αναγνωρίσει τη δεσποτεία των Βρετανών στον τόπο του». Την οποία πολέμησε όσο λίγοι με την πένα, με το όπλο και με το αίμα του!
«Γνωρίζω ότι θα καταδικαστώ σε θάνατο. Θα με κρεμάσετε, το ξέρω! Ό,τι έκαμα το έκαμα ως Έλλην Κύπριος όστις ζητά την ελευθερία του! Εύχομαι να είμαι ο τελευταίος που αντικρίζει την αγχόνη». Μη θρηνείς, μάνα, πεθαίνω για την Ελλάδα», ήταν τα τελευταία του λόγια!
Το τέλος της ανταρτικής δράσης και της απαρχής της εισόδου στην αιωνιότητα για τον Βαγορή, τον γιο της Αφροδίτης και του Μιλτιάδη από την Τσάδα της Πάφου, θα έρθει τα χαράματα της 14ης Μαρτίου 1957, όταν ύστερα από απόφαση της βασίλισσας Ελισάβετ (αυτής που ξέχασε να πεθάνει), οδηγήθηκε στην αγχόνη των αποικιοκρατών τραγουδώντας τον Ύμνο προς την Ελευθερία του Διονυσίου Σολωμού!
«Στην Κύπρο σαν θα πάμε – κυπριακές νότες στο ελληνικό πεντάγραμμο». Αυτές οι τέσσερεις λέξεις από το υπέροχο ποίημα του Ευαγόρα επιλέχθηκαν για να χρωματίσουν μια ξεχωριστή μουσικοχορευτική εκδήλωση, που πραγματοποιήθηκε με συνδιοργανωτές διάφορους φορείς της Θεσσαλίας, πρώτα στο Δημοτικό Θέατρο Τύρναβο στις 29 Απριλίου 2017 και λίγες μέρες μετά, στις 09 Μαΐου στην αίθουσα συναυλιών του Δημοτικού Ωδείου Λάρισας. Εκδηλώσεις που σημείωσαν ανεπανάληπτη επιτυχία.
Η σκέψη υλοποίησης ανήκει στον Σύλλογο Κυπρίων Νομού Λάρισας. Ψυχή της εκδήλωσης, ο Μαέστρος Θέμης Σαμαντζής. Ο γιος του Κωνσταντίνου Σαμαντζή, που το μαύρο καλοκαίρι του 1974 υπερασπίστηκε ως μόνιμος υπαξιωματικός πυροτεχνουργός με αυταπάρνηση την Κύπρο από τις ορδές του Αττίλα. Τίποτε στη ζωή δεν είναι τυχαίο τελικά!
Στο μέσο της εκδήλωσης το τραγούδι έσμιξε με τους παροδικούς χορούς της Κύπρου και με διηγήσεις για τον Ευαγόρα και τους πολλούς Έλληνες Κυπρίους δημιουργούς που μπόλιασαν διαχρονικά, με τρόπο αξιοζήλευτο, το ελληνικό πεντάγραμμο. Μεταξύ των τραγουδιών, τρία σε στίχους του Ευαγόρα Παλληκαρίδη: «Λευτεριά», «την Ελλάδα αγαπώ» και το «στην Κύπρο σαν θα πάμε», με το οποίο έπεσε η αυλαία αργά τη νύχτα μιας εκδήλωσης που έμοιαζε με πραγματική μυσταγωγία.
Ο κόσμος όρθιος χειροκροτούσε και δεν έλεγε να εγκαταλείψει την αίθουσα. Ήταν η πιο τρανή απόδειξη της απόλυτης επιτυχίας. Η Κύπρος έγινε γνωστή κατά τον καλύτερο τρόπο σε πολλές εκατοντάδες ανθρώπους μέσα από μια απλή εκδήλωση. Αν νομίζετε ότι οι αδελφοί Ελλαδίτες γνωρίζουν την Ιστορία μας, πλανάστε πλάνην οικτράν!
Γι’ αυτόν το λόγο αποκτούν πολύ μεγάλη αξία τα λίγα λόγια που έγραψε ο Χάρης, ο αδελφός του Μαέστρου, την επομένη της εκδήλωσης στην προσωπική του σελίδα στην κοινωνική δικτύωση: «Εκτός από τη σχέση ζωής που έχω με τον αθλητισμό, πάντα είχα μια δεύτερη σχέση ζωής με τον πολιτισμό. Λογικό ακούγεται, όταν έχεις ακούσματα και παραστάσεις από μικρός στο σπίτι από γονείς και από ένα μικρό νιάνιαρο, που μέσα από τον χρόνο μεγάλωσε και έγινε ένας καταξιωμένος στον χώρο του καλλιτέχνης.
Ποτέ δεν θα είμαι αντικειμενικός, δεν γίνεται άλλωστε αυτό, αλλά πάντα απολάμβανα τις δημιουργίες του και πάντα χαιρόμουν όταν ζητούσε και τη μικρή συνδρομή μου σε κάποιες από αυτές. Έτσι και χτες στο Δ.Ω.Λ. ήμουν ένας από αυτούς που απήλαυσαν μια φανταστική εκδήλωση με τραγούδια Κυπρίων συνθετών στο ελληνικό πεντάγραμμο. Οι ερμηνείες των Αχιλλέα, Πάνου και Ελένης έδεσαν αρμονικά με το ορχηστρικό σύνολο της φιλαρμονικής Τυρνάβου και της χορωδίας Πλαταμώνα και έκαναν το κόσμο να χειροκρότει, ενώ το χορευτικό τμήμα των Κυπρίων ήρθε να ολοκληρώσει την όμορφη αυτή εκδήλωση.
Δεν μπορώ να είμαι αντικειμενικός, δεν γίνεται αυτό άλλωστε, αλλά ο άνθρωπος που κίνησε τα νήματα για να γίνει αυτή η ιδέα πραγματικότητα και τον χιλιοευχαριστώ, ο Κύριος! Ο Ντίνος Αυγουστή φρόντισε να καλύψει και το κενό και μια αδικία χρόνων με μια απλή χειρονομία. Με μια απλή κίνηση τίμησε έναν άνθρωπο που στο άνθος της νιότης του βρέθηκε να υπηρετεί στη Μεγαλόνησο και να πολεμά για την Ελευθερία της από τους Τούρκους εισβολείς.
Έναν άνθρωπο που έζησε τη φρίκη του πολέμου και ευτυχώς για μας, ήταν από αυτούς που επέστρεψαν ζωντανοί και φρόντισαν να κάνουν οικογένεια και να μεταλαμπαδεύσουν την έννοια και το χρέος της αγάπης προς την Πατρίδα, άσχετα αν η Πατρίδα δεν τους τίμησε ποτέ και δεν τους αναγνώρισε σαν Πολεμιστές της Κύπρου.
Έτσι απλά και περήφανα, ως οικογένεια, τιμήθηκε ο πατέρας μας για την προσφορά του σε έναν πόλεμο που δεν τον ξεκίνησε αυτός, δεν τον ήθελε αυτός, βρέθηκε εκεί και απλά έκανε το καθήκον του ως Στρατιώτης και Αληθινός Πατριώτης στην πρώτη γραμμή, για να υπερασπιστεί τα Πάτρια Εδάφη με τους υπόλοιπους Πολεμιστές μας!!!
Θερμά συγχαρητήρια σε όλους και πολλά ευχαριστώ σε όλους σας!!!
Ένας Περήφανος Γιος και Αδελφός».
Υστερόγραφο: Είπα στην αρχή της εκδήλωσης: Αν η ελληνική Ιστορία ήταν δίκαιη με τον Ευαγόρα, θα τον είχε αναδείξει πρώτο μεταξύ των πρώτων Ελλήνων Ηρώων ποιητών της Ρωμιοσύνης! Γιατί ο Ευαγόρας Παλληκαρίδης είναι ο μοναδικός Έλληνας ποιητής που έγραψε τόσους πολλούς στίχους για την Ελλάδα και άφησε την τελευταία του ελληνική ανάσα στην αγχόνη των φλεγματικών Βρετανών, τραγουδώντας τον ύμνο προς την ελευθερία του Διονυσίου Σολωμού.
* Ο ΑΥΓΟΥΣΤΙΝΟΣ (ΝΤΙΝΟΣ) ΑΥΓΟΥΣΤΗ είναι Επίκουρος καθηγητής στο Τ.Ε.Ι. Λάρισας
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ
Ένας 24χρονος «γιου-τιούπερ» εξευτέλισε το σαθρό- διεφθαρμένο κομματικοπολιτικό σύστημα της ΚύπρουΔιαβάστε Περισσότερα Φειδίας και ΑΚΕΛ… λόγου χάρινΔιαβάστε Περισσότερα Γιατί καλπάζουν οι «ακραίοι» της Ευρώπης…Διαβάστε Περισσότερα Το κράτος της ορκής του Θεού…Διαβάστε Περισσότερα Η Πόλις εάλω: Οι τελευταίες στιγμές της ΒασιλεύουσαςΔιαβάστε Περισσότερα