ΛΑΡΙΣΑ 13/7/2022
γράφει: ο Πέτρος Ιωάννου*
Για ποια Μακεδονία ν΄αγωνιστώ μονολογούσε στρατιώτης στο μέτωπο, όταν η μάννα μου στη Θεσσαλία χάνει την καλύβα της από τσιφλικά; Παρ’ όλα αυτά, φαντάροι κι αξιωματικοί χύσαν το αίμα τους, για τη Μακεδονία και ξεπρόβαλε η Λευτεριά!
Σαν παγώνια καμαρώναμε στα σχολειά, όταν ακούγαμε τη φράση «Οι ήρωες πολεμούν σαν Έλληνες». Την είπε άλλωστε, ο Τσώρτσιλ! Κι όμως λέγεται ότι 1η φορά ακούστηκε σ’ ένα οικογενειακό τραπέζι του φιλέλληνα «ασημένιου» Ολυμπιονίκη, με Νόμπελ Ειρήνης (1959), Φιλίπ Νόελ Μπέικερ προς τον Ουίνστον κι εκείνος το αναπαρήγαγε αργότερα.
Σαν παραμύθι ξετυλίγεται η ζωή του Φιλίπ Νόελ Μπέικερ. Διακρίθηκε ως δρομέας μεσαίων αποστάσεων στην Ολυμπιάδα Στοκχόλμης, 1912 / της Αμβέρσας, 1920 (ασημένιο μετάλλιο). Οι προσπάθειες, αθλητών της Βρετανίας στην Ολυμπιάδα Παρισιού (1924) έγιναν το 1982 ταινία: Οι δρόμοι της φωτιάς, «Chariots of Fire», υποψήφια για 7 Όσκαρ και πήρε 4.
Στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, ο Φιλίπ Νόελ Μπέικερ οργάνωσε και ηγήθηκε της «Μονάδας Ασθενοφόρων των Φίλων». Το 1915, ο Φίλιπ Μπέικερ γνωρίζει τη νοσοκόμα, Ιρένε Νόελ, (απογοητευμένη από τη σχέση της με τον Ίωνα Δραγούμη, ο οποίος δεν απάντησε στις εκκλήσεις της) και παντρεύονται. Τότε αρχίζει η σχέση του Άγγλου με Ελλάδα. Η Ιρένε Νόελ ήταν κόρη του Έντουαρντ Νόελ (συγγενής του λόρδου Βύρωνα) που το 1832 αγόρασε το τσιφλίκι του Αχμέτ Αγά, στη Β. Εύβοια. Η Ιρένα Νόελ, μεταλαμπάδευσε την αγάπη της για τους Έλληνες και στον σύζυγο. Στα 1924 – 1929 ο Φίλιπ δίδαξε διεθνές δίκαιο στο Πανεπιστήμιο του Λονδίνου. Το 1929, εξελέγη αντιπρόσωπος του Κόβεντρι.
Η οικογένεια Νόελ – Μπέικερ είχε στενές σχέσεις με τον Ουίνστον Τσώρτσιλ. Την περίοδο του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, ο Φίλιπ, υπό τον Τσώρτσιλ, είχε ενεργό ρόλο ως κοινοβουλευτικός γραμματέας και ανέλαβε διαδοχικά αρκετά υπουργεία.
«Πρίν τελειώσει ο Πόλεμος, μετέβη στο Κάιρο. Εκεί απέκτησε στενή επαφή με την εξόριστη Ελληνική Κυβέρνηση. Στο σώμα Special Οperations Εxecutive, που συντόνιζε τις επιχειρήσεις, γνώρισε πολύ καλά τον τρόπο που πολεμούσαν οι Έλληνες αντιστασιακοί» (Καρανίκας Χάρης, 3/10/2009).
Οι Φίλιπ Νόελ Μπέικερ και Ιρένε απέκτησαν γιο (7/1/1920) τον Φράνσις, που ακολούθησε τα ίχνη του πατέρα του στην πολιτική. Ο Φράνσις, όπως και οι γονείς του, αγαπούσε την Ελλάδα. Το 1942, όταν υπηρετούσε στο Κάιρο, ζητούσε με επιστολές απ’ τον υφυπουργό, στην κυβέρνηση Τσώρτσιλ, πατέρα του, να μην ξεχάσουν οι Άγγλοι τη χώρα: «Οι Έλληνες αισθάνονται δικαίως, ότι η βρετανική κυβέρνηση τους έχει εγκαταλείψει. Αυτό δεν είναι υπερβολή, και συνεπάγεται μεγάλη ευθύνη για σένα».
Το 1946 ο Φίλιπ έγινε πρόεδρος στο Εργατικό Κόμμα και το 1959 πήρε το Νομπέλ Ειρήνης για τη δράση του υπέρ του διεθνούς αφοπλισμού. Το 1977, του απονεμήθηκε ο τίτλος του ισόβιου λόρδου («Βαρόνος Νόελ – Μπέικερ», της πόλης του Ντέρμπι). Ο Φίλιπ έφυγε απ’ τη ζωή στις 8/11/1982 και ετάφη δίπλα απ’ την Ιρένε, στο Χέισοτ του Σάσεξ. (Καθημερινή, Σπυριδούλα Σπανέα, 28.10.2020)
«Ήταν ο πρώτος που έκανε την πρόταση να επιστραφούν τα Γλυπτά του Παρθενώνα στην Ελλάδα (1963) στο βρετανικό κοινοβούλιο. «Πίστευε ότι μπορούσε να παίξει ρόλο στο Κυπριακό και να βοηθήσει ως μεσάζων φέρνοντας τις τρεις πλευρές στο ίδιο τραπέζι. Έτσι γνώρισε και τον Μακάριο, με τον οποίο διατήρησε στενή φιλία. Λόγω της στάσης του οι Άγγλοι τον θεώρησαν προδότη, αφού πήρε το μέρος της Ελλάδας».
Οι Μπέικερ «σοσιαλιστές της σαμπάνιας» ευκατάστατοι βουλευτές με φιλολαϊκή δράση που εστίαζαν στα προβλήματα της εργατικής τάξης, ενώ οι ίδιοι δεν ήταν μέρος του λαού, απωθήθηκαν από τη νέα τάξη των «αυτοδημιούργητων» Εργατικών του Χάρολντ Γουίλσον, που εξελέγη πρωθυπουργός το 1966. Τότε ο Φίλιπ εγκατέλειψε την πολιτική και αφιερώθηκε στο κτήμα της Εύβοιας.
Λίγο πριν εγκαταλείψει την πολιτική ο Μπέικερ έκανε το μεγαλύτερο λάθος της ζωής του. Τον Ιούνιο του 1967 υποστήριξε τη δικτατορία στο αγγλικό κοινοβούλιο. Ο πατέρας του θύμωσε πολύ: «ό,τι και να πιστεύεις αυτοί είναι δικτάτορες δεν είναι δημοκράτες, κάποια ημέρα θα πέσουν και θα το βρεις μπροστά σου». Νέο λάθος το πέρασμα Παττακού απ΄ το κτήμα για να στηρίξει το ίδρυμα Μπέικερ που παρέπαιε. Το μίσος ξεχείλισε γι’ αυτόν, στην πρόθεση «μεταφοράς» γηπέδου της περιοχής.
Στα 1982, τα 45.000 στρέμματα κρατικοποιήθηκαν με απόφαση του Συμβουλίου Ιδιοκτησίας Δασών, ενώ οι Μπέικερ προσπάθησαν να αναστρέψουν την κατάσταση μέσω Θάτσερ. Μετά από 10 χρόνια, η οικογένεια προσέφυγε κατά της κρατικοποίησης. Το 2004, εκδόθηκε η τελεσίδικη απόφαση του Αρείου Πάγου ότι τα 2/3 των 45.000 στρεμμάτων εξ αδιαιρέτου ανήκουν στην οικογένεια. Μέχρι σήμερα εκκρεμεί η δίκη για το υπόλοιπο. Οι Μπέικερ έλαβαν λόγω της καθυστέρησης, αποζημίωση 24.000 ευρώ μέχρις ότου τελεσιδικήσει η υπόθεση. Το “τσιφλίκι Μπέικερ” είναι κυρίως δάσος. Απ’ τα 45.000 στρέμματα, τα 350 είναι αγροτικές εκτάσεις.
«Το καλύτερο που μπορεί να γίνει- το είχε προτείνει ο πατέρας μου πριν από 20 χρόνια- είναι η αγροτουριστική ανάπτυξή του, ένα φυσικό πάρκο, βάσει ευρωπαϊκής μελέτης που έχει πραγματοποιηθεί ήδη. Πρέπει πια να κλείσει το θέμα του τσιφλικιού, να δούμε μπροστά. Το όραμα του πατέρα μου ήταν αυτό το δάσος να είναι το καλύτερο στην Ελλάδα» (Φράνσις). Απόγονοι της οικογένειας διατηρούν σπίτι στο Προκόπι Ευβοίας.
Απ’ τη ζωή 2 οικογενειών, διαπιστώσαμε πόσο ευμετάβλητη είναι η φήμη, πόσο κοντά στο σωστό, είναι το λάθος. Απ’ τις πιρουέτες Τσίπρα, Κοτζιά, το εμπορικό σήμα της Μακεδονίας κινδυνεύει κι όχι μόνον (έληξε η προθεσμία να τα βρούν οι 2 πλευρές). Απ’ τις πιρουέτες Μητσοτάκη, Αιγαίο και Κύπρος, είναι εν κινδύνω. Αυτή η πολιτική κατευνασμού ίσως επιφέρει νέες περιπέτειες και θυσίες άσκοπες.
* Ο Πέτρος Ιωάννου είναι απόμαχος της εκπαίδευσης.
ΠΗΓΗ: ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ