Εμείς που χάσαμε στον εμφύλιο, πρόσωπα δικά μας εκατέρωθεν, σπάσαμε προ πολλού τα “γυαλιά” των πολλών δυστυχώς ενόχων πολιτ. χώρων.
γράφει: ο Πέτρος Ιωάννου*
28/8/2025
- Στις 27 Αυγούστου του 1948 η Ελένη Γκατζογιάννη, η πρωταγωνίστρια της ταινίας «Ελένη», στη Λια της Θεσπρωτίας, καταδικάζεται σε θάνατο από λαϊκό δικαστήριο των ανταρτών και μια μέρα μετά δολοφονείται –ύστερα από βασανισμό– σε μαζική εκτέλεση μαζί με τη συγγενή της Αλέξω, επειδή πολύ απλά θέλησε να σώσει τα παιδιά της και συγχωριανούς της από το παιδομάζωμα.
“Ο γιος της Νίκος, διακεκριμένος δημοσιογράφος στις ΗΠΑ, τρεις δεκαετίες μετά και αφού έχει συλλέξει έπειτα από πολυετή έρευνα όλα τα στοιχεία, εκδίδει ένα βιβλίο-επιτομή της Ιστορίας του χειρότερου πολέμου που έχει περάσει η χώρα για τη μητέρα του και για τα μαύρα εκείνα χρόνια, το οποίο βιβλίο και καταλήγει στον βάρβαρο θάνατό της. Η ταινία υπό τη σκιά των ταραχών δεν γυρίστηκε καν στην Ελλάδα –για την ακρίβεια, γυρίστηκε στην Ισπανία, ενώ πλήθος διαμαρτυριών συντονισμένων από το ΚΚΕ έλαβε χώρα έξω από τις κινηματογραφικές αίθουσες– και όχι άδικα για την Αριστερά, καθώς ήταν η πρώτη φορά, δεκαετίες ολόκληρες μετά τη λήξη του πολέμου, που το κοινό είχε τη δυνατότητα να δει και να θυμηθεί τις θηριωδίες της περιόδου, και μάλιστα να δει μια αληθινή ιστορία, σαν αυτές τις εκατοντάδες που έγιναν στην ελληνική επαρχία (Ελισάβετ Βασιλοπούλου)
Με καθυστέρηση 10ετιών (40 χρόνια) είδα σήμερα την ταινία. Οι ακρότητες είναι σύνηθες φαινόμενο σ’ ένα εμφύλιο. Σε ανώμαλες καταστάσεις λίγοι βγάζουν τον καλύτερο εαυτό τους. Τα πάθη είναι ιδεολογικά; Αμφιβάλλω, περισσότερο ιδιωτικά. Για την τρομοκρατία δεν πέφτει έξω η ταινία μόνο που πρέπει να προσθέσουμε και τις άλλες . Είτε του Ζέρβα, είτε μεμονωμένων κατσαπλιάδων “εθνικοφρόνων” – τρομάρα τους – που λυμαίνονταν ευρύτερες περιοχές. Λόγου χάρη εδώ στη Θεσσαλία διακρίθηκε σε σφαγές, λεηλασίες και ωμότητες ο Γρ. Σούρλας, πρώην ληστής, πρώην αντάρτης (…για 2 μήνες). Ήταν ο φόβος και ο τρόμος της περιοχής κατόπιν. Είμαι υποχρεωμένος να επαναλάβω τις δικές μου απώλειες. Η μάνα μου έχασε όλα της τα αδέρφια. Ο μεγαλύτερος (αντάρτης), ο μεσαίος κι ο μικρότερος. Μόλις μαθεύτηκε στο χωριό η δολοφονία του 24 χρονου Πέτρου από σουρλική ομάδα τα κορίτσια της οικογένειας αποφάσισαν να κρυφτούν. Η μάνα μου θεώρησε πως δεν κινδυνεύει. Συνελήφθη, έφαγε άγριο ξύλο και θα κατέληγε αν δεν είχε συνωμοτήσει το σύμπαν για τη σωτηρία της. Μια κοπελιά (κόρη του εφημέριου του χωριού Μύρα και σφαγέας γουρουνιών) διέκοψε το έγκληματικό ξύλο βρίζοντάς τους: “Βρε αλήτες τι σας φταίει το κορίτσι”; Η κηδεία του Πέτρου (συνελήφθη στα πρόβατα, τουφεκίσθηκε – τα μυαλά του διαχύθηκαν στον μαντρότοιχο του νεκροταφείου) έγινε χωρίς τη Ζωή (τ’ όνομα της μάνας μου). Για να γιάνουν οι πληγές έσφαξε ο πατέρας της ζώο και την τύλιξε με το δέρμα του.
Είχα την τύχη τη 10ετια του ’70 να γνωρίσω τη γυναίκα που έσωσε τη Ζωή, μετέπειτα μητέρα μου. Αντίκρυσα επίσης την ίδια περίοδο έναν της ομάδας Σούρλα (κωφάλαλος) Κακίζω εαυτόν που δε ρώτησα ποτέ τη μητέρα μου γι αυτά τα γεγονότα, ούτε κείνη μίλησε ποτέ, όσο ζούσε.
Στην περίοδο 2013 – 2018 είχα εκπομπή σε ραδιόφωνο . Σε κάποιες περιφερειακές εκλογές το ’15 νομίζω είχα τη φαεινή ιδέα να καλέσω έναν δικηγόρο (κομένος απ’ τον επικεφαλής Αγοραστό – γιατί μαθεύτηκε συνάντησή του με τον Στ. Πατακό) Ευτυχώς άλλαξα γνώμη και η συνέντευξη αυτή δεν έγινε ποτέ. Θάταν ότι χειρότερο να μιλώ με άνθρωπο που καμαρώνει για τον παπού του, τον αρχιδολοφόνο Γρ. Σούρλα. Σε δικά μου άρθρα απάντησε με δικό του άρθρο, απειλώντας κατ’ ιδίαν, να στραφεί νομικά εναντίον μου. Δεν το έκανε. Τελευταία τον βλέπω πλάι στην Μ. Καρυστιανού και με προβληματίζει.
Εξω φρενών είμαστε με το μετεμφυλιακό κράτος και τη δικαιοσύνη. Συνεργάτες των Γερμανών (62 οργανώσεις, δεν είναι λίγες) και λοιποί κατσαπλιάδες ένθεν – κακείθεν, έπεσαν στα μαλακά ή ουδέποτε τιμωρήθηκαν. Απεναντίας οι ίδιοι ή απόγονοί τους βρέθηκαν στην πολιτική και στις μετέπειτα κυβερνήσεις.
Λέτε να κάνω και γω τη δέουσα έρευνα και να ζητήσω από τον γιό που τελειώνει σκηνοθεσία να κάνει ταινία τη ζωή της γιαγιάς του; Χλωμό το βλέπω, έως ενδιαφέρον. Οι νεκροί θα ήθελαν να βγεί στο κοινό η αλήθεια έστω με καθυστέρηση πολλών 10ετιών.
Ας κλείσω με την ταινία. Καλό το σενάριο, μην έχουμε την απαίτηση να κάνει τον ιστορικό. Παράλειψη που δεν μίλησε και για το παιδομάζωμα της Φρειδερίκης.

Η πρώτη προβολή έγινε το 1985. Λόγω αντιδράσεων έξω απο κινηματογράφους, διεκόπησαν οι προβολές. Ειναι κι αυτό δείγμα της ανώριμης ακόμη κοινωνίας μας. Εμείς οι απόγονοι των θυμάτων το έλασσον που θα αποζητούσαμε θάταν ένα ταπεινό, ειλικρινές συγνώμην από τις σημερινές έστω ηγεσίες για το αιματοκύλισμα του τόπου και μια ωριμότητα ώστε να μην ξαναζήσουμε ίδια ή παρόμοια ευτελή γεγονότα διχασμού και αλληλοεξόντωσης. Στη Μικρασία στη Κύπρο, στην υπόλοιπη Ελλάδα είδαμε τα αποτελέσματα του διχασμού. Αλοίμονο αν παίζουμε το γνωστό παιχνίδι των ξένων ισχυρών “φίλων μας” : διαίρει και βασίλευε… Αλοίμονο, αν δεν διατρέχει η αδερφοσύνη τα μυαλά μας και το αύριο των παιδιών μας, σε καιρούς που η λογική των δυνατών είναι μόνον η ισχύς, η κρατική τρομοκρατία και το αίμα…
Οι πρόσφατες θλιβερές αναμετρήσεις κληρικών στην Αγ. Αικατερίνη του Σινά, στο Άγιο Όρος, στην Ουκρανία (τριχοτομήθηκε) δείχνουν πως το σαράκι της διαίρεσης υποβόσκει. Τουλάχιστον δεν έχουμε πλέον κόκκινα, πράσινα και γαλάζια καφενεία.
Σε καιρούς που υπολειτουργούν δημοσίου συμφέροντος οργανισμοί (τρένα, αεροδρόμια, κλάδοι υγείας, στρατιωτικές μονάδες, εκπαίδευση κ.ο.κ.) και κάνουν πάρτυ στη διασπάθηση χρημάτων ουκ ολίγοι, ενότητα δεν σμιλεύεται. Το μπάχαλο αυτό το πληρώσαμε ήδη στα Τέμπη ακριβά, όπως και στη Ζαχάρω, στη Μάνδρα, στο Μάτι, στον Ντάνιελ.
Σε καιρούς που οι γείτονες μας ζώσαν καλά με τουρκικής επιρροής χώρες είναι πολυτέλεια κάθε άλλη σκέψη, πλην της ενότητας. Ήδη οι φωτιές του πολέμου, κι η βαρβαρότητα είναι δίπλα μας. Θα κλείσω το σημείωμα με τις άλλες φωτιές για να καταδειχθεί ο μέγας βαθμός εξάρτησης απ’ τον ξένο παράγοντα και τώρα. Το 21 ορθά η κυβέρνηση συμφώνησε για τα θηριώδη ρωσικά Μπέριεφ στην πυρόσβεση. Όταν οι ΗΠΑ μας τράβηξαν το αυτί, χάλασε η συμφωνία, τα δάση “όμορφα” καίγονται. Και η κυρίαρχη χώρα, υπάρχει;
Εδώ στο enotikos.gr, θα υπερθεματίζουμε υπέρ αυτής (ενότητας) στοχοποιώντας κάθε ευτράπελο που συμβαίνει στη χώρα μας, κάθε τόσο. Φιλώ σας.
adios amigos
καλό ξημέρωμα
* Ο Πέτρος Ιωάννου είναι διαχειριστής της τρέχουσας ιστοσελίδας
