Συνέντευξη στον Λάμπρο Αναγνωστόπουλο
Η κα Σταυρούλα Σδρόλια είναι αρχαιολόγος, διδάκτωρ βυζαντινής αρχαιολογίας. Υπηρετεί από το 1982 στην αρχαιολογική υπηρεσία και σήμερα είναι προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Λάρισας, όπου ασχολείται ιδιαίτερα με το σχεδιασμό προγραμμάτων αναστήλωσης και συντήρησης μνημείων, καθώς και την προβολή του Διαχρονικού Μουσείου Λάρισας. Ακόμη, είναι επικεφαλής μιας ικανής και αποδεδειγμένα αποτελεσματικής ομάδας που έχει ως αποστολή την αποκάλυψη, αναστύλωση και παράδοση στους πολίτες προς χρήση των αρχαιολογικών θησαυρών και των μνημείων της ευρύτερης περιοχής μας.
«Ζούμε μια πολύ σημαντική εποχή, αρχαιολογικά, αλλά και σαν Λαρισαίοι πολίτες. Αυτά που σχεδίασε η προηγούμενη γενιά, γιατί ο σχεδιασμός ξεκίνησε από τη δεκαετία του ’80, τα ζούμε εμείς τώρα», λέει μεταξύ άλλων μιλώντας στη larissanet, ενώ από τη μια πηγαινοέρχεται στο Κάστρο της Βελίκας στο οποίο γίνονται εργασίες και από την άλλη προγραμματίζει Εκθέσεις και γεγονότα για το Διαχρονικό Μουσείο. Ακόμη, αναφέρεται στις εργασίες στο Οθωμανικό Λουτρό, στις κατεδαφίσεις μπροστά από το Α’ Αρχαίο Θέατρο, αλλά και στην ενοποίηση όλων των μνημείων.
Αναλυτικά η συνέντευξη έχει ως εξής:
– Κα Σδρόλια, θέλετε να μας μιλήσετε για τις εργασίες της Εφορείας Αρχαιοτήτων Λάρισας στο Κάστρο της Βελίκας; Που βρίσκεστε και ποιες δυσκολίες συναντήσατε εκεί;
Η μεγάλη δυσκολία που αντιμετωπίζουμε σχετίζεται με την πολύ πλούσια βλάστηση, γιατί το συγκεκριμένο μέρος έγινε δάσος από τότε που εγκαταλείφτηκε από τους Βυζαντινούς, μιλάμε για πολλούς αιώνες πίσω, σκεφτείτε ότι αυτό έχει εγκαταλειφθεί τον 7ο αιώνα, κατά καιρούς τμήματά του καλλιεργούνταν με ελιές, αλλά κατά βάση ήταν δάσος. Οπότε τώρα εμείς έπρεπε να κόψουμε αυτό το δάσος για να αποκαλύψουμε το τείχος. Καθώς καθαρίζουμε, η βλάστηση ξαναβγαίνει, οπότε αυτή είναι η μεγαλύτερη δυσκολία. Η άλλη δυσκολία έχει να κάνει με το μεγάλο μέγεθος, γιατί μιλάμε για έναν οχυρωμένο οικισμό 21 στρεμμάτων σε ορεινό έδαφος, έχει μεγάλη υψομετρική διαφορά η μια πλευρά του κάστρου από την άλλη, ανεβαίνει απότομα, οπότε οι εργάτες πρέπει να ανέβουν σε επικίνδυνο σημείο, τόσο για την κοπή των δέντρων, όσο και για τις εργασίες επισκευής που κάνουν τώρα.
Κάστρο Βελίκας
– Υπήρξε ενδιαφέρον και από άλλους φορείς, όπως Πανεπιστήμια για παράδειγμα; Ποια είναι τα ευρήματα που υπάρχουν;
Αρχαιολογικό ενδιαφέρον πάντα υπάρχει. Φέτος είχαμε αρχαιολόγους από το Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, τον καθηγητή τον κ. Πασχάλη Ιατρούδη, ο οποίος πρόκειται να έρθει κιόλας να μιλήσει για τα ευρήματα του Κάστρου την ερχόμενη Πέμπτη που έχουμε αρχαιολογική εκδήλωση στη Βελίκα. Τα ευρήματα που υπάρχουν εκεί είναι κυρίως πήλινα σκεύη, πιθάρια και αμφορείς, αυτές οι δυο κατηγορίες είναι οι πολυπληθέστερες, ωστόσο βρίσκουμε όλων των ειδών σκεύη καθημερινής χρήσης όπως πιάτα και ποτήρια για παράδειγμα. Επίσης, βρίσκονται και εργαλεία με τα οποία οι άνθρωποι έκαναν τις δουλειές τους, καθώς και νομίσματα. Να πούμε ότι όλα τα ευρήματα είναι της παλαιοχριστιανικής περιόδου, δηλαδή μιλάμε για 6ο – 7ο αιώνα μ.Χ. Οι εργασίες θα ολοκληρωθούν στο τέλος του έτους και είναι ενταγμένες στο ΕΣΠΑ 2014 – 2020 που είναι χρηματοδοτούμενο από την Περιφέρεια Θεσσαλίας.
– Σχετικά με το Οθωμανικό λουτρό στην οδό Ελ. Βενιζέλου στη Λάρισα. Σε τι στάδιο βρίσκεστε;
Βρισκόμαστε στο στάδιο της απαλλοτρίωσης αλλά δεν είναι απλό, γίνονται τοπογραφήσεις και ακολουθεί μετά προκήρυξη προς τους ιδιοκτήτες. Αυτή είναι η διαδικασία. Νομίζω όμως ότι αυτή η απαλλοτρίωση προχωράει και αφορά το ανατολικό μέρος του λουτρού, δηλαδή αυτό που γειτνιάζει με τη Φιλελλήνων, το τμήμα δηλαδή που βρίσκεται πάνω από το κατάστημα με τα κεριά. Αυτό είναι προς απαλλοτρίωση και το άλλο θα προκηρυχθεί αργότερα. Σύντομα, μπορεί και μέσα στον επόμενο χειμώνα, θα έχουμε ημερομηνία και θα μπορούμε να πούμε ακριβώς πότε τελειώνει.
– Σχετικά με τις κατεδαφίσεις των κτιρίων απέναντι από το Α’ Αρχαίο Θέατρο;
Αυτό είναι αντικείμενο του Δήμου και σύμφωνα με αυτά που είπε ο Δήμαρχος, στη δράση «Μια βόλτα στην πόλη» με τον κ. Σταύρο Μπένο, θα πέσουν τα δυο πρώτα κτίρια που είναι κι εκείνα που ενοχλούν περισσότερο γιατί είναι τα ψηλά στα οποία υπάρχει και το γυάλινο κτίριο. Αυτό είναι πολύ θετικό γιατί ανοίγει ο χώρος και παύεις να έχεις αυτή την «ενόχληση». Όταν στέκεσαι μέσα στο Θέατρο και κοιτάς νότια αντικρίζεις πρώτα το συγκεκριμένο κτίριο, οπότε είναι πολύ καλό για το μνημείο γιατί μ’ αυτόν τον τρόπο θα «αναπνεύσει». Στο σημείο αυτό να πούμε ότι συνεχίζεται και η διαδικασία απαλλοτρίωσης από το Υπουργείο Πολιτισμού, στα τρία καταστήματα που βρίσκονται στα ανατολικά του Θεάτρου, επί της Βενιζέλου. Περιμένουμε ένα δικαστήριο για την απόφαση στα τέλη του τρέχοντος έτους. Μιλάμε για τα τρία πρώτα καταστήματα που είναι τώρα κλειστά. Όταν ολοκληρωθεί η έκβαση της δίκης για τον καθορισμό της τιμής, θα μπορούμε να ανακοινώσουμε φαντάζομαι μετά το τέλος του έτους ημερομηνία για να μπορέσει να αρχίσει και η κατεδάφισή τους.
Κτίριο προς κατεδάφιση μπροστά από το Α’ Αρχαίο Θέατρο
– Και όσον αφορά στην ενοποίηση όλων των μνημείων που βρισκόμαστε; Μιλάμε για διασύνδεση αρχαιολογικών και πολιτιστικών σημείων…
Το έργο της ενοποίησης το εκτελεί ο Δήμος. Δεν έχω εικόνα ακριβώς σε ποιο στάδιο βρίσκεται ο εργολάβος, γνωρίζω όμως ότι προκηρύχτηκε το έργο. Είναι κι αυτό σπουδαίο καθώς και το έργο που γίνεται από τον Δήμο στο «Γενί Τζαμί» και άρχισαν ήδη οι εργασίες. Θα ανακατασκευαστεί ο εσωτερικός χώρος του οθωμανικού τεμένους, ενώ η γενικότερη αναδιαμόρφωση του χώρου μέχρι τον προσεχή Οκτώβριο θα το μετατρέψει σε σημείο πολιτιστικής διασύνδεσης. Όλα αυτά έχουν άμεση σχέση με τα αρχαία αλλά είναι κυρίως έργα του Δήμου. Στο πλαίσιο της ενοποίησης θα γίνουν πολλά και διαφορετικά έργα, όπως είπε και ο Δήμαρχος. Αυτό είναι ήδη σε εξέλιξη, να μπει δηλαδή ο εργολάβος και να πραγματοποιήσει τις νέες πεζοδρομήσεις για να μπορούμε να πηγαίνουμε άνετα σε όλο τον πολιτιστικό περίπατο. Μετά θα ακολουθήσουν άλλες εργασίες, είναι μια σειρά πραγματικά μεγάλων έργων που αναλαμβάνει μέσα στην επόμενη τριετία να τα εκτελέσει ο Δήμος για να οδηγηθούμε εν τέλει στην ενοποίηση και την πλήρη αναμόρφωση του κέντρου της Λάρισας.
Εργασίες στο «Γενί Τζαμί»
– Πολλές οι εργασίες ομολογουμένως με την εικόνα της πόλης να αλλάζει. Πως βλέπετε λοιπόν μέσα στα επόμενα χρόνια τη Λάρισα;
Ζούμε μια πολύ σημαντική εποχή, αρχαιολογικά, αλλά και σαν Λαρισαίοι πολίτες. Αυτά που σχεδίασε η προηγούμενη γενιά, γιατί ο σχεδιασμός ξεκίνησε από τη δεκαετία του ’80, τα ζούμε εμείς τώρα. Περιμέναμε όλοι να έρθει αυτό το στάδιο που θα γίνει η αποκατάσταση του Θεάτρου για παράδειγμα. Έγινε λοιπόν και τώρα έχουμε μπροστά μας αποκατεστημένο τον κοίλο κατά μεγαλύτερο μέρος για να προχωρούν και οι απαλλοτριώσεις. Αυτά που ελπίζαμε αλλά δεν περιμέναμε στην πραγματικότητα να γίνουν τόσο γρήγορα, τώρα τα βιώνουμε, για αυτόν τον λόγο λέω ότι είναι μια μεγάλη και ιστορική εποχή για τη Λάρισα.
Αυτή την εβδομάδα είδαμε στο Β’ Αρχαίο Θέατρο την παράσταση του Θεσσαλικού «Ο Αριστοφάνης ονειρεύεται Λυσιστράτη και Πραξαγόρα». Έχουμε δει βεβαίως κι άλλες παραστάσεις στον συγκεκριμένο χώρο. Ποια είναι η εικόνα που έχετε; Ο κόσμος δείχνει ενθουσιασμένος με την αξιοποίηση των Αρχαίων Θεάτρων και «αγκαλιάζει» τις παραστάσεις.
Βέβαια, συμφωνώ, και το θεωρώ και λογικό γιατί για πολλά χρόνια στο Β’ Αρχαίο Θέατρο δεν γίνονταν γεγονότα. Το Θεσσαλικό έχει δώσει ζωή σ’ αυτόν τον χώρο τελευταία. Σε λίγες μέρες μάλιστα θα γίνει κι άλλη εκδήλωση εκεί από το πρόγραμμα του Υπουργείου Πολιτισμού «Πολιτισμός για όλους», που θα τη μάθετε σύντομα.
– Το Διαχρονικό Μουσείο συνεχίζει το πλούσιο πολιτιστικό του έργο με σειρά εκθέσεων και άλλων γεγονότων. Τι προγραμματισμός υπάρχει για το επόμενο διάστημα;
Έχουμε σε λίγες μέρες, στις 17 του μήνα, τα εγκαίνια της περιοδικής έκθεσης «Λίθινα Εργαλεία» με έργα του κ. Παναγιώτη Μαρίνη σε επιμέλεια της Ίριδας Κρητικού, στον χώρο υποδοχής του Διαχρονικού Μουσείου Λάρισας. Ο κ. Μαρίνης κατασκευάζει προϊστορικά εργαλεία, οπότε θα εκθέσουμε εκεί κι εμείς κάποια εργαλεία σε «συνομιλία» βεβαίως με αυτά που κατασκευάζει εκείνος. Θα είναι μια ωραία Έκθεση. Τα εργαλεία πέτρας είναι ο παλαιότερος τύπος εργαλείου που παράχθηκε από τον άνθρωπο ως δραστικό μέσο επιβίωσης ήδη κατά την Παλαιολιθική εποχή, με αρκετά από τα αρχαιότερα ευρήματα να προέρχονται από περιοχές της Αφρικής, όπως η Τανζανία, η Αιθιοπία και η Κένυα, ενώ κατά τη νεολιθική εποχή αλλά και σε νεότερες περιόδους σε ολόκληρη τη γη ταυτίστηκαν με τον καθημερινό πολιτισμό και τον κύκλο ζωής του ανθρώπου, συχνά ακολουθώντας τον συμβολικά ως ταφικά κτερίσματα στην τελευταία του κατοικία. Είναι μια εξαιρετική κατάθεση και ευκαιρία να κατανοήσουμε την αληθινή έννοια της διαχρονίας.
– Ας φύγουμε για λίγο από τα όρια του Δήμου Λάρισας. Στους Δήμους Ελασσόνας και Φαρσάλων για παράδειγμα τι εργασίες γίνονται ή πρόκειται να γίνουν;
Στα Φάρσαλα θα γίνει αναστήλωση του Κάστρου. Στην Ελασσόνα οργανώνουμε περιηγήσεις στην περιοχή για να ζωντανέψουμε τους αρχαιολογικούς χώρους και θα μας ετοιμάσει κάτι και το Θεσσαλικό Θέατρο για τις αρχές φθινοπώρου. Παράλληλα ετοιμάζουμε και την δράση για την Πανσέληνο, 1η Αυγούστου θα έχουμε την Πανσέληνο στη Βελίκα, αργότερα και στην Ελασσόνα. Μουσική εκδήλωση σε συνεργασία με τον Σύλλογο Φίλων του Διαχρονικού Μουσείου στον κήπο του Διαχρονικού. Μπορείτε να δείτε το αναλυτικό πρόγραμμα στη σελίδα του Μουσείου.
Σας ευχαριστώ πολύ γι’ αυτή τη συζήτηση.
Εγώ σας ευχαριστώ.
Πηγή: ΕΝΤΥΠΗ LARISSANET