29/11/2024
γράφει: ο Δημ. Κυπριώτης
Ατυχία ή σκόπιμη ήταν η φράση “Δεν είναι Λίμνη το Αιγαίο” της κ. Ντόρας Μπακογιάννη; Η φράση που με περίσσεια έπαρση δήλωσε σε συνέντευξή της στην τηλεόραση η κ. Μπακογιάννη πριν από λίγες ημέρες ότι: «το Αιγαίο δεν είναι Ελληνική Λίμνη» χωρίς ίσως να αντιλαμβάνεται εκείνη τη στιγμή πόσο ατυχής είναι αυτή η φράση, εκτός αν δεχθούμε ότι ξέρει πολύ καλά και πως το είπε και γιατί το είπε.
Κατα μια διαβολική σύμπτωση; την ίδια ακριβώς φράση «Το Αιγαίο δεν είναι ελληνική λίμνη», είχε εκφέρει και παλαιότερα ο πρώην αρχηγός του ΠΑΣΟΚ και διατελέσας μάλιστα υπουργός Εθνικής Άμυνας και πρώην αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης Α. Σαμαρά, κ. Ευάγγελος Βενιζέλος. Τότε βέβαια επικαλέστηκε τον Κωνσταντίνο Καραμανλή (ΚΚ), που είχε διατυπώσει τη φράση προς τον Μπουλέντ Ετσεβίτ κατά τη συνάντηση των δυο τότε πρωθυπουργών στο Μοντρέ στις 10-11 Μαρτίου 1978.
Όμως δεν του έφτασε αυτό το σαθρό επιχείρημα, αφού γνώριζε πολύ καλά ότι η φράση αυτή λέχθηκε από τον Κ.Κ κάτω από διαφορετικές συνθήκες, σε διαφορετικό χρόνο, με διαφορετικές προβλέψεις του Διεθνούς Δικαίου, αλλά συνέχισε το στοχασμό του ο κ. Βενιζέλος λέγοντας ότι « κάποιοι δήθεν υπερπατριώτες και κάποιοι άσχετοι, εξεπλάγησαν από τη δήλωσή μου ότι το Αιγαίο δεν είναι Ελληνική Λίμνη, από το γεγονός ότι είναι εντελώς ανιστόρητοι, δεν έχουν ιστορική συνείδηση, αλλά και γνώση των ιστορικών γεγονότων»
Για να εξετάσουμε λοιπόν τι ακριβώς σημαίνει η φράση αυτή και ποια ερμηνεία προσπάθησαν να της δώσουν παλαιότερα μεν ο κ. Βενιζέλος, τώρα δε η κ. Μπακογιάννη;
1. Κατ αρχήν, το Αιγαίο ΔΕΝ είναι ΛΙΜΝΗ αλλά ΠΕΛΑΓΟΣ και ως τέτοιο έχει καθεστώς που καθορίζεται από το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας και από Διεθνείς Συνθήκες. Δεν θα μπορούσε λοιπόν σε ΚΑΜΙΑ περίπτωση να θεωρηθεί ως «Ελληνική Λίμνη» , αφού ακόμη και στην επέκταση των ορίων των χωρικών υδάτων μας σε 12 ν. μίλια, πάλι θα υπάρχει πρόσβαση διέλευσης σε αυτό από την Τουρκία, στα Διεθνή του Ύδατα.
2. Με την ευκαιρία να υπενθυμίσουμε ότι τα θαλάσσια όρια της επικράτειας της Τουρκίας, όπως καθορίστηκαν από την Συνθήκη της Λωζάννης, εκτείνονται μέχρι τρία «στατικά» μίλια από τις ακτές της, όπως αναφέρει αυτή καθαρά και χωρίς παρερμηνείες παρακάτω: « Εκτός αντιθέτων διατάξεων της παρούσης Συνθήκης, τα θαλάσσια όρια περιλαμβάνουσι τας νήσους και νησίδια τας κειμένας εις απόστασιν μικροτέραν των τριών μιλλίων από της ακτής»
3. Σημειώνεται και τονίζεται ότι μιλάμε για «στατικά» μίλια και όχι για «ναυτικά» μίλια, αφού το ναυτικό μίλι καθορίστηκε πολύ αργότερα ως τέτοιο. Συγκεκριμένα, το μεν στατικό μίλι έχει μήκος 1609 μέτρα ακριβώς, το δε ναυτικό μίλι 1852 μέτρα.
4. Επίσης όταν ο Κ. Καραμανλής έκανε αυτήν τη δήλωση, τότε ΔΕΝ είχε υπογραφεί η Συνθήκη του Μοντέγκο Μπέι, για το Δίκαιο της Θάλασσας (υπογράφηκε το 1982 και τέθηκε σε ισχύ το 1995), που καθιστούσε αναγκαστικό κανόνα τα 12 ν. μ χωρικής θάλασσας για νησιά, με δυνατότητα συντήρησης οικονομικής ζωής.
5. Συνεπώς το να επαναλαμβάνουμε σήμερα μία φράση ετεροχρονισμένα, χωρίς να λαμβάνουμε υπ’ όψη τις συνθήκες αλλά και τους κανόνες δικαίου που ισχύουν σήμερα, αλλά ούτε και τις σημερινές εξελίξεις, ενώ στην απέναντι πλευρά του Αιγαίου η ευρισκόμενη Τουρκία, που έχει διευρύνει σημαντικά τις διεκδικήσεις της πέραν των συνθηκών και των προβλέψεων του Δικαίου της θάλασσας, αυτό θεωρείται σωστό και όλοι όσοι λαμβάνουν υπόψη τους τη σημερινή κατάσταση είναι ανιστόρητοι;
6. Να το ξεκαθαρίσουμε μια και καλή. Το Αιγαίο είναι πέλαγος, και συνεπώς όσοι μιλάνε για “λίμνη” έστω και αφελώς, στην ουσία ταυτίζονται με τις θέσεις της Τουρκίας που ισχυρίζεται ότι: «Το Αιγαίο είναι κλειστή θάλασσα και επομένως οτιδήποτε το αφορά ακόμη και τα 12 μίλια χωρικής θάλασσας είναι υπό διαπραγμάτευση και όχι επιτακτικό δικαίωμα! Με αυτήν την ερμηνεία λοιπόν θέλουν να ταυτιστούν;
7. Είναι όμως άλλο το γεγονός να έχουμε μια θετική θέση, ότι τα δικαιώματα πρόσβασης της Τουρκίας στα διεθνή ύδατα του Αιγαίου είναι σεβαστά και καθορίζονται με σαφήνεια από το Διεθνές Δίκαιο και τις Συνθήκες και άλλο το γεγονός της αρνητικής διατύπωσης ότι «το Αιγαίο δεν είναι Ελληνική λίμνη».
8. Πέραν των παραπάνω όμως θα πρέπει: τόσο ο κ. Β. Βενιζέλος όσο και η κ. Ντ. Μπακογιάννη να λάβουν υπ’ όψη τους ότι στο Αιγαίο «μιλάει» ο Ελληνικός Πολιτισμός και σε αυτό οφείλουμε σήμερα την ανεξαρτησία μας με τους αγώνες και τις ναυμαχίες των νησιωτών μας και του Ναυτικού μας και ότι αυτό εξακολουθεί να ενώνει τον ζωτικό Ελληνικό χώρο, σαν μια γέφυρα μεταξύ των νησιών μας, ενώ αποτελεί τον σημαντικότερο πόρο της Ελληνικής Οικονομίας.
Συμπερασματικά: Όλοι όσοι εξεπλάγησαν με την ρήση του κ. Βενιζέλου, ούτε άσχετοι είναι ούτε δήθεν υπερπατριώτες, ούτε εθνικολαϊκιστές, ούτε και ανιστόρητοι. Αυτό θα πρέπει να το ακούσει καλά αυτός ο κύριος και τα ίδια ακριβώς ισχύουν και για την κυρία Ντόρα Μπακογιάννη.
Καλό θα είναι λοιπόν να προσέχουν τα λόγια τους, να μην λένε «αρλούμπες» και να είναι περισσότερο τεκμηριωμένοι στο πως αξιολογούν τις νέες συνθήκες που έχουν διαμορφωθεί από την αναθεωρητική πολιτική της Τουρκίας, σε συνδυασμό με τον επιθετικό τρόπο που επιδιώκει αυτή να ακυρώσει τις Διεθνείς Συνθήκες, περί καθορισμού της Τουρκικής και Ελληνικής Επικράτειας και προπαντός να μην διαστρεβλώνουν τις προβλέψεις του Διεθνούς Δικαίου και των αναγκαστικών Κανόνων του.
