Ο Δρόμος για τη Λευτεριά ήταν πάντα εδώ, η τόλμη σου λείπει να τον περπατήσεις….
22/9/2024
γράφει: ο Γιάννης Βουρδούνης
«Ο ἴδιος ὁ Κώστας Καραβίδας μᾶς διηγεῖται πῶς γνώρισε τήν κοινοτική μας παράδοση. Γράφει: «’Εν πρώτοις στον κοινοτισμό μέ εἰσήγαγε ὁ πατέρας μου, ὅταν, ἐφαρμόζοντας ἕναν ἀπό τούς οὐσιωδέστερους κανόνες τοῦ κοινοτισμοῦ, ἀνάγκασε διά τῆς βίας τούς συγχωριανούς μας νά μιλοῦν ἕνας ἕνας καί μέ τή σειρά άνεβαίνοντας στό πεζούλι τῆς Ἐκκλησίας καί ὄχι ἀπό κάτω κι ὅλοι μαζί· κι ὅταν ἔπειτα, σέ μιά περίστασι πού προέκυψε διαφωνία ποιά γνώμη ἦταν ἡ ὀρθότερη, ὁ πατέρας μου ἐπρότεινε να γράφωνται οἱ γνώμες τοῦ καθενός καί μάλιστα ἀγόρασε ειδικό μεγάλο βιβλίο καί κάρινο ὡραῖο κιβώτιο μέ κλειδί καί τά δώρισε στό χωριό μας πρός αὐτόν τό σκοπό, γιά νά φυλάγωνται γραπτές οἱ γνῶμες στό κοινοτικό βιβλίο και ἀπό τήν δοκιμασία τοῦ χρόνου νά διακριθοῦν ὅσες μείνουν ὄρθιες. Αὐτά ἀπό τή μαθητική μου περίοδο…..
Ο Κώστας Καραβίδας δίνει ὡς ἑξῆς τόν ὁρισμό τῆς κοινότητος: Κοινότητα… λέμε σ᾿ ἕνα ωρισμένο μέρος τῆς χώρας μίαν ὁμάδα ἀνθρώπων πού ἔχουν ὀργανώσει ἐργασία παραγωγική καί πού ὡς ἐκ τούτου ἀντιμετωπίζουν ὡρισμένα ὁμαδικά ζητήματα τῆς καθημερινῆς ζωῆς των, ζητήματα πού τούς πιέζουν γιά νά τούς δίνουν ὁλοένα μιάν ἄμεση λύση καί πού πρός αὐτό τό σκοπό, ὅπως ἐκ τῆς φύσεως τῶν πραγμάτων ἔτσι καί ἐκ τοῦ Νόμου, πρέπει νά διαθέτουν μιάν ἀπόλυτη ἐξουσία γιά νά αὐτοδιοικοῦνται, ὑπέχοντας συνάμα αὐτοί οἱ ἴδιοι καί τήν εὐθύνη γιά τήν κάθε ἐνέργειά τους…» (Ἡ Δημοκρατία καί ἡ αὐτοδιοίκησις ἐν Ελλάδι. Ανάτυπο ἀπό τό ἀρχεῖο τῶν οἰκονομικῶν καί Κοινωνικών Επιστημῶν. ’Αθ. 1930, σ. 141-142).
«‘Η κοινότητα, γράφει ὁ Καραβίδας, προϋπῆρξε τοῦ κράτους· πώς ἡ κοινότητα δέν εἶναι παράγωγο τοῦ κράτους· ἀλλ᾽ ἀντίθετα τό κράτος, ἡ θρησκεία, τό ἔθνος, ὁ πολιτισμός, εἶναι παράγωγά της, ὅλα δέ μάλιστα αὐτά ὀφείλονται σέ δευτερεύουσες κοινοτικές λειτουργίες» (Ἡ Δημοκρατία καί ἡ αὐτοδιοίκησις, ὅπ. παρ., σ.151).
Πόσο σοφός ἄνθρωπος, πόσο ‘Έλληνας ἦταν ὁ πατέρας τοῦ Κώστα Καραβίδα. Παράδωσε, μέ τήν ὑπόδειξή του ἐκείνη στούς χωριανούς του, ἕνα μεγάλο μάθημα ἑλληνικῆς Δημοκρατίας, ἀληθινῆς ὅμως ἑλληνικῆς Δημοκρατίας, ἐκείνης πού ἀπορρέει από τήν ἑλληνική παράδοση κι ὄχι ἐκείνης πού μᾶς ἐπιβλήθηκε ἀπ᾽ ἔξω, ἀπό τίς «προστάτιδες» μεγάλες δυνάμεις, πού μᾶς πετάξανε τό ξεροκόμματο τοῦ κοινοβουλευτισμοῦ. Δέν ὑπάρχει μεγαλύτερη τυραγνία ἀπό ἐκείνη πού σέ πείθουν ὅτι εἶσαι λεύτερος, ἐνῶ ταυτόχρονα σ᾽ ἔχουν δεμένο χειροπόδαρα. Αὐτός εἶναι ὁ κοινοβουλευτισμός τους.
Γι’ αὐτό ὁ Κώστας Καραβίδας, το γενναῖο, τό ρωμαλέο αὐτό πνεῦμα τῆς ἀθάνατης Ρωμιοσύνης, εἶχε τήν ἀπίστευτη τόλμη, γιά τήν ἐποχή του, (καί γιά τήν ἐποχή μας) νά διατυπώσει τήν ἀντίθεσή του:
«’Αντίρρησι ἔχομε – γράφει- καί γιά τό κοινοβουλευτικό πολίτευμα καί γιά τήν δημοκρατία, ὅπως διαμορφώθηκε στόν τόπο μας γιατί αὐτό τό πολίτευμα εἶνε πού καλύπτει ὅλες τίς παραπάνω παραπλανητικές ἐνέργειες τῆς ἀνάξιας ιθύνουσας τάξεως τῆς χώρας μας, ἀκόμα δέ καί μιά ἐνέργεια ὅλως εἰδική καί χαρακτηριστική πού εἶνε ἀπ’ ὅλες χειρότερη: τίς κοινοβουλευτικές ἐκλογές δηλαδή ἐκλογές πού μέ τήν ἐπίφασι τῆς λαϊκῆς κυριαρχίας, ἐπιτρέπουν να βγάλουν μακρούς λόγους καί νά κοροϊδεύουν καί τόν ἑαυτό τους καί τό λαό ὑποσχόμενοι – θέλοντας ἄλλως τε καί μή – πράγματα ὄχι μόνο ακατόρθωτα (θά ’ταν μικρό αὐτό, ἀλλά καί ἐπιβλαβῆ στά βασικά συμφέροντα τῆς χώρας. Γι’ αὐτό τό λόγο θέλομε νά μεταρρυθμίσωμε τή δημοκρατία, ὥστε νά μή καλύπτη ὅλ’ αὐτά ἀλλά βαθμηδόν νά τά ξεσκεπάση καί νάτά διορθώση…»
Παραγνωρισμένος ἦταν (καί παραμένει ὁ Κώστας Καραβίδας,γιατί ἦταν, ὅπως εἴπαμε, πραγματικά ελεύθερος ἄνθρωπος. Δέν ἀνῆκε σέ «γενιές», δηλ. κλίκες. Δέν διπλάρωσε κανένα καί δέν ζήτησε ποτέ ἀπό κανένα τίποτε. Δέν τόν ἐνδιέφερε ἡ κούφια δόξα καί ἡ κοινωνική προβολή, οἱ τιμές καί οἱ διακρίσεις, πού ἄλλοι ἐκλιπαροῦσαν. Ο Κώστας Καραβίδας ἦταν «αἱρετικός» καί αὐστηρός. Καί μέ τόν ἑαυτό του καί μέ τούς ἄλλους. Ἔλεγε καί ἔγραφε παράξενα πράματα. ’Ακατανόητα. «Τρελλά».
Ἔγραφε πράματα, πού ἦταν μπουρλότο στά θέμελα συσσωρευμένων πνευματικῶν καί πολιτικοοικονομικῶν συμφερόντων. Ἐκήρυσσε τήν ἀληθινή παράδοση καί ζητοῦσε νά τήν ξανακάνει βίωμα τό ἔθνος. Νά ἀποτάξει τό ἔθνος τό Σατανά τῆς ψεύτικης παράδοσης καί νά γυρίσει στόν παράδεισο, στούς Πατέρες, τούς ξεχασμένους σέ κάποιο πανάθλιο ἄσυλο τῆς ῾Ιστορίας. Πῶς, λοιπόν, νά τόν ἀναγνωρίσουν τόν Κώστα Καραβίδα; Ποιοί νά τόν ἀναγνωρίσουν; Οἱ πνευματικοί ἀπατεῶνες; Οἱ ξενομανεῖς; Οἱ ξενόδουλοι; Οἱ κοκορευόμενοι ποικιλοτρόπως γιά τά τάχα πνευματικά τους ἐπιτεύγματα; Ποιοί;
Μέσα ἀπό ποιά κανάλια να προβληθεῖ, ἀφοῦ δέν ἀνῆκε σέ κανένα; ᾿Αφοῦ διατηροῦσε την ἀνεξαρτησία του; ᾿Αφοῦ ἦταν ἀδέσμευτος καί ἐλεύθερος νά στοχάζεται, ὅπως αὐτός ἀποφάσιζε; Βαρύ τό τίμημα τῆς πνευματικῆς ἐλευθερίας στήν‘Ελλάδα. Καί τῆς πνευματικῆς λεβεντιᾶς, πού ’ναι τό ἴδιο.
῾Ο Παναγιώτης Κανελλόπουλος, γράφοντας για τό «Κοινοτικό Κράτος» τοῦ Κώστα Καραβίδα, παρατηρεῖ, ὅτι τοῦτο «εἶναι ἴσως κάτι τό ἀνέφικτο. Αὐτό, ὅμως, δέν σημαίνει διόλου ὅτι εἶναι οὐτοπία. Ἡ ἰδέα τοῦ Κοινοτικοῦ Κράτους εἶν᾿ ἕνας δείκτης. Μᾶς δείχνει, ποιό δρόμο πρέπει νά πάρουμε, ποιά πρέπει νά εἶναι ἡ κατεύθυνση τῶν βημάτων μας, ἔστω καί ἄν δέν πρόκειται νά φθάσουμε στό τέρμα…
Ἡ ἰδέα τοῦ Κοινοτικοῦ Κράτους μπορεῖ νά μᾶς ὁδηγήσει στή μείωση ἤ καί ἐξαφάνιση τῶν ἐλαττωμάτων τοῦ ὑδροκεφαλικοῦ συγκεντρωτισμοῦ, στήνἐνίσχυση καί ζωογόνηση τῶν φυσικῶν μελῶν τοῦ ἐθνικοῦ μας ὀργανισμού… Ο Κώστας Καραβίδας μᾶς πείθει, ὅτι αὐτό ἀξίζει νά γίνει, και ὅτι μπορεῖ νά γίνει. ῾Ο Κώστας Καραβίδας ἦταν ρεαλιστής. Ακόμα και οἱ ὁραματισμοί του στηρίζονταν στην πιό στέρεη βάση στήν ἑλληνική γῆ…».
Θά μεταφέρουμε ἀκόμα ἐδῶ, τή γνώμη τοῦ Παναγ. Κανελλόπουλου γιά τόν Καραβίδα, τόν ὁποῖο γνώρισε προσωπικά. Γράφει: «῾Ο Κώστας Καραβίδας ἦταν ἕνας θαυμάσιος ἄνθρωπος. Εἶχε ρωμαλέο πνεῦμα καί καλή καρδιά. Δένἔλεγε ψέματα. Δέν ἤξερε τί θά πεῖ προσποίηση. Οἱ ἀλήθειες του ἐνοχλούσαν τούς πιό πολλούς, πού ἔρχονταν σ’ ἐπαφή μαζί του. Δέν χαριζόταν σέ κανένα, οὔτε στούς φίλους πού ἀγαποῦσε… Ὅσοι δέν ἦταν ἱκανοί νά ἀνεχθοῦν τήν εὐθύτητα καί τήν παρρησία του τόν ἔλεγαν ιδιόρρυθμο. Τό ’ξερε καί γελοῦσε… Τό πνεῦμα του ἦταν πέρα γιά πέρα ἀδούλωτο. ῾Ο τράχηλός του δέν ὑπέφερε κανένα ζυγό. ῾Ο Κώστας Καραβίδας στάθηκε μόνος— ἀπέναντι ὅλων, συντηρητικῶν καί προοδευτικῶν, ἐθνικιστῶν καί διεθνιστῶν, εἰκονολατρῶν καί εἰκονομάχων,ἀτομικιστῶν καί σοσιαλιστῶν.»
Πατέρας τοῦ Κοινοτισμοῦ, γιά τόν Καραβίδα, εἶναι ὁ Σόλων. Δέν ἔχει ἄδικο. Κι εἶμαι βέβαιος, ὅτι καθώς ἀναθυμόταν τόν πατέρα του ἐκεῖ στό ορεινό χωριό του τῆς Ρούμελης νά ἀνεβάζει στό πεζούλι τῆς ᾿Εκκλησίας τούς χωριανούς «να μιλοῦν ἕνας ἕνας καί μέ τή σειρά», τόν γερο-Σόλωνα θά ’χε κατά νοῦ, πού δέν πέρασε λίγα μέ τούς δύστροπους Αθηναίους…»